Ανακαλύφθηκαν χάπια ηλικίας 2000 ετών

Αποτελούσαν μέρος του φορτίου ενός αρχαίου ναυαγίου

Οι μικρές κυκλικές ταμπλέτες με διάμετρο 3 εκατοστά και πάχος μόλις 5 χιλιοστά, που ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι μέσα σε μεταλλικά κουτιά, τα οποία αποτελούσαν μέρος του φορτίου ενός αρχαίου ναυαγίου, αποδείχθηκε τελικώς ότι δεν ήταν άλλο παρά χάπια ηλικίας 2000 ετών και πλέον. Και όταν οι επιστήμονες τα ανέλυσαν -με εξέταση του DNA- διαπίστωσαν ότι τα συστατικά τους ήταν καρότο, σέλινο, άγριο κρεμμύδι, λάχανο, βελανίδια, μηδική (είδος τριφυλιού που σήμερα ονομάζεται και
αλφάλφα), καθώς και αχίλλεια. Όλα, δηλαδή, γνωστά φυτά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον μάλιστα παρουσίασαν για τους αρχαιοβοτανολόγους τα εκχυλίσματα ιβίσκου που περιείχαν επίσης τα χάπια. Κι αυτό γιατί πρόκειται για φυτό εισαγόμενο κατά πάσα που πιθανότητα από την ανατολική Ασία, ή χώρες της σημερινής Ινδίας και της Αιθιοπίας. Εκπληξη εξάλλου προκάλεσαν και τα εκχυλίσματα ηλίανθου, ο οποίος ως τώρα πιστευόταν ότι ήρθε στην Ευρώπη μετά από την ανακάλυψη της Αμερικής. Σε κάθε περίπτωση τα χάπια αυτά ήταν σύνθετα φάρμακα κάτι που για τους επιστήμονες είναι εντελώς καινούργιο.

Στο φορτίο του σκάφους όμως, το οποίο είχε ξεκινήσει από τη Συρία αλλά βυθίστηκε περί το 130 π.Χ. στα ανοιχτά της Τοσκάνης υπήρχαν και πολλά άλλα βότανα και φάρμακα. Όπως δήλωσε μάλιστα ο Αλέν Τουγουέιντ του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Ινστιτούτου Σμιθσόνιαν στην Ουάσιγκτον τα σκευάσματα που βρέθηκαν στο ναυάγιο επιβεβαιώνουν τη θεωρία του, ότι παρά το γεγονός πως οι αρχαίοι φαρμακοποιοί είχαν πρόσβαση σε εκατοντάδες φαρμακευτικά φυτά, εκείνοι είχαν περιορίσει τον αριθμό των βοτάνων που χρησιμοποιούσαν. Τα συνδύαζαν όμως με διαφορετικούς τρόπους για να αντιμετωπίσουν τις διάφορες ασθένειες. Ο ίδιος εξάλλου θεωρεί ότι είναι προτιμότερο να περιορίζει κανείς τον αριθμό των ουσιών που χρησιμοποιεί και φέρνει ως παράδειγμα τους αρχαίους Ελληνες.

Γιατί, αν και στην «Συλλογή του Ιπποκράτη» -τα αρχαία ελληνικά κείμενα που αποδίδονται στον Ιπποκράτη - αναφέρονται 380 φαρμακευτικά βότανα χρήσιμα σε ποικίλες ασθένειες, οι αρχαίοι Έλληνες βασίζονταν κυρίως σε 45 φυτά. Για παράδειγμα, το καρότο που ανιχνεύθηκε στα χάπια, είχε περιγραφεί από τον Διοσκουρίδη ως διουρητικό, κατάλληλο για να αντιμετωπιστούν οι κολικοί αλλά και οι δηλητηριώδεις δαγκωματιές. Όπως και να έχει τα αρχαία αυτά σκευάσματα αναμένεται να ρίξουν φως και σε μυστήρια της αρχαιοβοτανολογίας.